Nieuwsbrief 3

Nadat op 4 mei 2015 de officiële eerste onthullingen hadden plaats gevonden (zie Nieuwsbrief #2), werden in juni en augustus van dit jaar wederom stenen onthuld, waarbij op 6 juni ook de heer en mevrouw Tof als nabestaanden van de familie Tof uit de Adderstraat in Veendam aanwezig waren. Verder waren leerlingen en docenten van de scholengemeenschap Winkler Prins betrokken bij de onthulling van de door de school geadopteerde herdenkingsstenen (in de Verlengde Kerkstraat in Veendam).

Op 13 oktober werden ter gelegenheid van de onthulling van de laatste 32 van de 164 herdenkingsstenen die in Veendam en Wildervank gelegd zijn een officiële plechtigheid gehouden, analoog aan wat er op 4 mei 2015 gebeurde.

Deze plechtigheid vond plaats in Veendam in het gebouw, waarin het Cultuur- en Congrescentrum vanBeresteyn en het Veenkoloniaal Museum zijn gevestigd. Naast de toespraak van de voorzitter van SHVW, werd het woord gevoerd door de burgemeester van Veendam, opperrabbijn Jakobs en Mw Dye-Bendik, die als nabestaande van Philippus Bendik en Meereltje Levie.

Een indrukwekkend moment was de vertoning van een kort filmpje, opgenomen vóór de Tweede Wereldoorlog ter gelegenheid van de benoeming van Izak N. Polak -in de synagoge in Veendam- tot erevoorzitter van de Joodse gemeenschap in Veendam en waarin verder een beeld geschetst werd van het Joodse leven in met name Wildervank.
Vervolgens werden door 2 leerlingen van de Winkler Prins Scholengemeenschap en 2 van Ubbo Emmius de namen van alle weggevoerde en vermoorde Joodse inwoners voorgelezen, staande aangehoord door de aanwezigen.

De plechtigheid werd muzikaal verrijkt door het Klezmer Ensemble ”Sidaro” en drie leden van dit orkest hebben ook de muziek tijdens de onthulling van de stenen verzorgd.

Na de lunch werden de nabestaanden -uit Engeland en Nederland- en overige aanwezigen met een bus naar de 7 locaties vervoerd waar de stenen werden onthuld.

Hiermee heeft de Stichting Herdenkingsstenen Veendam-Wildervank het leggen en onthullen van de stenen afgerond, in een tijdsbestek van ruim een half jaar. Dit was mogelijk dankzij de voortreffelijke ondersteuning vanuit de gemeente Veendam, maar ook dankzij de inzet van het stratenmakersbedrijf dat de stenen daadwerkelijk heeft geplaatst. Ook dank aan Jaap Drok, Jan Kalk, Harm Venema, Rob Vleesblok, alle sponsoren, en de politie en stadswachten van Veendam.

Is hiermee het werk van SHVW voltooid? Zeker niet, want de focus zal in de komende jaren liggen op het onderwijs.

In Nieuwsbrief 1 en 2 is de opzet en uitvoering van het onderwijsproject reeds uitvoerig beschreven.

• Een negental basisscholen en twee scholen voor voortgezet onderwijs hebben uitgebreid gewerkt aan het thema Wereldoorlog II/Herdenken 2.0. Op de basisscholen zijn, naast de reguliere geschiedenislessen, gastlessen verzorgd door de heer Bert van Vondel. Het project op de basisscholen is afgesloten met een bezoek aan het Herinneringscentrum Westerbork.
• Ook in het voortgezet onderwijs is ruim aandacht besteed aan het thema. Hier kregen de leerlingen in een aantal gevallen een opdracht, waarover dan een werkstuk diende te worden gemaakt. Twee leden van de Stichting hebben een aantal korte gastlessen gegeven op de Winkler Prins, waarbij werd verteld over de herkomst van de Joden; ook het doel van de Stichting werd aan de orde gesteld.
• Bij alle deelnemende scholen is/zijn in de onmiddellijke nabijheid van de school een of meerdere herdenkingsstenen gelegd. Een of enkele stenen is/zijn door de school zelf geadopteerd/gefinancierd.
• Vervolgens heeft er een evaluatie plaatsgevonden. De basisscholen is gevraagd een vragenlijst in te vullen; met een aantal vertegenwoordigers van het voortgezet onderwijs is persoonlijk gesproken. Zowel de basisscholen alsook de vertegenwoordigers van het voortgezet onderwijs hebben aangegeven graag door te willen met het onderwijsproject WOII/Herdenken 2.0.
• Daar waar het de steenlegging betreft houdt de Stichting op te bestaan. Met het onderwijsproject zal worden doorgegaan.
• Begin 2016 zal weer contact gelegd worden met de basisscholen en beide scholen voor voortgezet onderwijs om weer plannen te maken voor de maanden april en mei, de periodes waarop er gewerkt zal worden aan het onderwijsproject.