Handreiking BOPA/wijziging omgevingsplan

Onder de Omgevingswet worden alle lokale regels met betrekking tot de fysieke leefomgeving gebundeld in het omgevingsplan. Op 1 januari 2024 heeft de gemeente van rechtswege een tijdelijk omgevingsplan. Het tijdelijk omgevingsplan bestaat enerzijds uit de regels van de geldende ruimtelijke plannen (bestemmingsplannen, wijzigings- en uitwerkingsplannen en beheerverordeningen), en anderzijds uit rijksregels die bij de inwerkingtreding van de Omgevingswet worden overgedragen aan gemeenten (de zogenaamde bruidsschat). Op termijn krijgen ook de regels van gemeentelijk verorderningen - voor zover die betrekking hebben op de fysieke leefomgeving - plek in het omgevingsplan. 

De gemeente zal komende jaren bezig zijn met een gebiedsgerichte aanpak om te komen tot één omgevingsplan voor de hele gemeente dat voldoet aan de eisen van de Omgevingswet. Ondertussen staan ruimtelijke ontwikkelingen niet stil. In deze handreiking zetten we uiteen hoe de gemeente Veendam na inwerkingtreding van de Omgevingswet omgaat met initiatieven die niet passen binnen het omgevingsplan. 

Verloop van het proces

Als een initiatief niet past binnen het omgevingsplan, beoordeelt de gemeente in de Omgevingskamer of zij daaraan, in principe, medewerking wil verlenen. De Omgevingskamer adviseert aan het college van burgemeester en wethouders (het college). Na verkrijging van een positief principe besluit van het college wordt een regieteam opgestart. In dit overleg wordt met initiatiefnemer o.a. het volgende besproken:

1. anterieure overeenkomst/kostenverhaal/nadeelcompensatie;
2. benodigde onderzoeken; 
3. motivering;
4. participatie verplichtingen 
5. benodigde procedure 

Ontwikkelingen van het proces

Als de gemeente medewerking wil verlenen aan een initiatief dat niet past binnen het omgevingsplan, gebeurt dit door verlening van een omgevingsvergunning voor een buiteplanse omgevingsplanactiviteit (BOPA). Als dit niet mogelijk is, gebeurt dit door wijziging van het omgevingsplan. Een BOPA is in ieder geval niet mogelijk als het initiatief ruimere gevolgen heeft dan alleen voor het perceel waarop het initiatief gepland is. 

Wijziging omgevingsplan 

Als het omgevingsplan gewijzigd moet worden om het initiatief mogelijk te maken, houdt de gemeente de regie op het opstellen van de (nieuwe) omgevingsplanregels en het verwerken en publiceren van de wijziging van het plan. De gemeente kan besluiten om - in afwijking van de nieuwe standaar STOP-TPOD - het omgevingsplan via de IMRO-standaard te wijzigen. Deze mogelijkheid beoogt onaanvaarbare vertraging bij gebiedsontwikkeling (als gevolg van de invoering van de Omgevingswet) te voorkomen, en bestaat (vooralsnog) alleen in 2024. Het regieteam beoordeelt per initiatief welke standaard wordt toegpast bij de wijziging van het omgevingsplan. 

Naar een volwaardig omgevingsplan 

Het tijdelijke omgevingsplan wordt gebiedsgericht omgezet naar het volwaardige omgevingsplan. Een gebiedsgerichte omzetting betekent dat voor een bepaad gebied een compleet omgevingsplan wordt opgesteld. Per gebied worden alle regels uit de ter plaats geldende ruimtelijke plannen en verorderningen omgezet naar nieuwe juridische regels. De gemeente werkt nu aan een pilot voor het plangebied Ommerlanderwijk.